Yenilenebilir enerji kaçınılmaz hale geliyor

Maithreyi Seetharaman, euronews:
“İsveç’in enerjisinin yarısından fazlasını yenilenebilir kaynaklardan aldığını biliyor muydunuz?

Bu nedenle Real Economy beşinci sezonun ilk programını İsveç’in Stockholm kentinde başlatıyor. Ben Maithreyi Seetharaman’ım. Peki Avrupa’da yenilenebilir enerjiye geçişte başı çeken ve 2045’e kadar sıfır karbon emisyonu hedefleyen İsveçliler nasıl ısınıyor?

“Değişim korkutucu olabilir. Özellikle tehlike altındaki iş kolları söz konusu olduğunda. Çoğu Avrupa ülkesi enerjisini kömürden elde ediyor. Ancak bir zamanlar tamamen fosil kaynaklara bağımlı olan İsveçliler, onlardan kurtulmayı başardılar. Artık durum o kadar kaçınılmazdı ki küreselleşen dünyada devler bile yeşil enerjiye geçiş yapıyor. Avrupa ülkeleri 2020 yılına kadar enerji geçiş hedeflerine ulaşmaya çalışıyor. Ancak birçok ülke bu hedeflere ayak uydurmakta zorlanıyor”.

“Euronews muhabiri Damon Embling, Polonya gibi ülkeleri bu geçiş sürecinde geride tutan nedenleri araştırdı:”

Damon Embling:
“Uzağa gitmeye gerek yok. Güney Polonya’nın Silezya bölgesinde, ülkenin enerji üretimi için ne kadar kömür yakılmasına bağlı olduğuna tanık olabiliyoruz. Elimde tuttuğum bu siyah altın, nesillerdir bölge insanına ekmek kapısı olmuştur” dedi.

Polonya’nın enerjisinin %80’i kömürden geliyor. Bu, kömürün ülkenin ana istihdam kaynağı olduğu anlamına gelir.

Eski bir madenci olan Marek Wystyrk, kömürden vazgeçmenin çok zor olduğunu söylüyor:

“Kömür zenginliğimizi kullanmamız gerektiğini düşünüyorum. Ailemde herkes madenci. Ama kirlilik ve iklim değişikliğinden kaynaklanan değişime ayak uydurmamız gerektiğinin de farkındayım.

Durumlar değişiyor. Marek’in en büyük oğlu Szymon, bir mesleki yeşil enerji lisesinde okuyor:

Simone Wystyrk:
“Çevre benim için çok önemli çünkü yaşadığım yerde sigara içmeye gerek yok. Nefes vermek günde on paket sigara içmek gibidir. Ama bizim neslimiz değişimi yapacak. Bunu yapmaya başlıyoruz.”

Polonya’da hava şartları çok uygun olmasa da bazı yerlerde panelli güneş parkları kuruluyor. AB bölgesel kalkınma fonları tarafından desteklenen bu yatırımlar, yavaş da olsa Polonya’yı yeşile çeviriyor.

2020 yılına kadar ülkenin enerjisinin %15’ini yenilenebilir kaynaklardan sağlaması bekleniyor. 2016 yılında bu oran %11’e ulaştı.

Polonya hala kömür kullanmak istediğinden, araştırmacılar kömürü daha çevre dostu hale getirmeye çalışıyor.

AB merkezli bu laboratuvar, kömür endüstrisinde gazlaştırma teknolojileri geliştiriyor. Araştırmacı Krzysztof Kapusta, çalışmaları hakkında fikir verdi:

“Kömürün gazlaştırılması, geleneksel yakmadan daha faydalıdır. Çünkü bu yöntemle kükürt ve cıva gibi kirleticiler giderilebilir. Bu sayede kömür kullanımından kaynaklanan çevresel tahribatın etkisi de azaltılmış oluyor” dedi.

Silezya bölgesinin merkezi olan Katowice’de eski bir maden müzeye dönüştürüldü. Profesör Piotr Scubala, daha hızlı bir enerji geçişi çağrısında bulunuyor:

“Farklı yenilenebilir enerji türlerini kullanmaya başlayan pek çok hevesli insan var. Hükümet insanları bu şekilde harekete geçirecek teşviklere ağırlık verirse durumun çok hızlı değişeceğini düşünüyorum.”

Avrupa’da büyük başarılar elde ettik ve son 12 yılda yenilenebilir enerji kullanımımızı ikiye katladık.

Avrupa’nın enerji dönüşümü hakkında bilmemiz gereken birkaç şey daha var:

Boşa harcanan enerji tek başına tüm Avrupa evlerinin enerji ihtiyacını karşılamak için yeterlidir.
Ya da daha az enerji kullanan ürünler, her ailenin bütçesi için yılda 500 avro tasarruf sağlayabilir…
Onları sağlayan teknoloji de daha ucuzdur..
Yenilenebilir enerji sektöründeki buluşların dörtte birinden fazlası Avrupalı ​​şirketler tarafından yapılıyor.
Tek bir rüzgar türbini 1.500 eve elektrik sağlayabilir.
Güney Avrupa güneşi ile kuzeyi, kuzey rüzgarı ile güneyi harekete geçirebilir…
Son olarak, Avrupa’nın önündeki okyanus enerjinin %10’una katkıda bulunabilir…

Maithreyi Seetharaman:
“Bütün bunlar kulağa hoş geliyor ama her şeyin bir bedeli var. Avrupa ülkeleri arasında 2030 enerji geçiş hedefleri konusunda güçlü bir görüş ayrılığının olduğunu biliyoruz. Herkes yeşil enerjiye geçişi İsveçliler kadar erken başlatmadı… Bunun nedeni ya hükümetlerin mali gücünün olmaması ya da seçmenleri ve sendikaları değişime ikna edememesiydi.

Ancak İsveçlilerin geçişin zorlukları ve çözümleri hakkında bazı ipuçları var. Türkiye doğumlu İsveç Enerji Bakanı İbrahim Baylan’dan bazı önemli bilgiler almaya çalışacağız:

Seetharaman:
“Sayın Bakan, sizden enerji geçişini temsil eden bir nesne istedik… Siz ve İsveç için… Nedir bu?”

ibrahim baylan
“Bir küvet getirdim! Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu kırsalında bir köyde doğdum. Büyüdüğüm yerde 3 erkek kardeşim ve ailem, dedem ve amcamın ailesiyle banyo yapmak her zaman zor olmuştur. Kâselerle başımıza taslar dökerek yıkanırdık. Banyonun başında ve sonunda su çok sıcak olurdu. O da çok temiz değildi. Böyle bir yerden İsveç gibi her şeyin çok rahat ve kolay olduğu gelişmiş bir topluma geldim. Bugün her İsveçli günde en az bir kez duş alıyor. Kullanılan suyun neredeyse yüzde 97’si yenilenebilir enerji ile ısıtılıyor” dedi.

Seetharaman:
Ancak, Avrupa’daki tüm ülkeler sizin başardıklarınızı başaramadı.

ibrahim baylan
“Önemli eylemlerimizin en önemlisi karbon vergisinin uygulanmasıdır. Daha birçok gerekli adım ve tedbiri aldık. Oldukça sert sayılan bu tedbirleri alarak ekonomimizin rekabet gücünü artırmayı amaçladık. Kömür artık İsveç’te elektrik veya güç üretmenin en ucuz yolu değil. Ama güneş orada. Bu yıl kurulan rüzgar santrallerinden herhangi bir sübvansiyon almıyoruz. Kömür gibi fosil yakıtları destekleyen ülkeleri düşünüyorum. Ekonomik açıdan onları anlamıyorum.”

Seetharaman:
Belki siyasi, belki oy deposu… Sonuçta iş alanlarının yeniden tanımlanması gerekiyor ama bunu yapacak bütçeniz yok mu?

ibrahim baylan
Bence de. Yeşil enerjiye geçişin ardından pek çok yeni iş alanının ortaya çıkacağını görmek gerekiyor. Küvet örneğine geri dönersem. İsveç bir zamanlar büyük miktarlarda petrol tüketiyordu. Tabii ki, bu geçişten bu yana on binlerce yerel iş yaratıldı. Çünkü bugün bir zamanlar çöp olarak görülen atıkları enerjiye dönüştürüyoruz. Bir siyasetçi olarak sadece bugünün iş alanlarını değil, geleceği de düşünmemiz gerekiyor. Şahsen bugün çevreye zararlı enerji sektörlerinin tamamen ortadan kalkacağına inanıyorum!”

Seetharaman:
Son sorum şu: Bu alanda geri kalmış ülkelere bir tavsiye verecek olsanız bu tek cümleyle ne olurdu?

ibrahim baylan
Tarihe bak. Yeni, daha verimli ve bu durumda daha çevre dostu teknolojiler ortaya çıktığında, hangi ülke eski teknolojilerle gelişebilirdi? Telefonu alabilir miyim lütfen? Bunun en güzel örneğini bundan 10 yıl önce gördük.

ibrahim baylan
“Bu akıllı telefon ilk çıktığında, dünya pazarının %40’ına sahip olan Nokia adında bir marka vardı. Kimse başarılı olacağına inanmadı. Peki, gelecekte kaderinizin iPhone veya Nokia gibi olmasını ister misiniz?

Seetharaman:
Sayın Bakanım, zaman ayırdığınız için tekrar teşekkür ederiz. İki hafta içinde görüşürüz.